2005 YILI TÜRKİYE VE DÜNYA’DA BAŞÖRTÜLÜ KADINLARA KARŞI GERÇEKLEŞTİRİLEN UYGULAMALARDAN ÖRNEKLER
11 Şubat 2005
'Kardeşim 5 sene önce başını açtı şimdi niye başörtüsü yüzünden öldürülsün?'
Avrupa medyasının başörtüsü nedeniyle işlendiğini iddia ettiği haber çarpıtma çıktı. Almanya'nın başkenti Berlin'de Hatun Sürücü isimli Türk bayan, gece yarısı evinden çağrıldığı otobüs durağında kurşunlanarak öldürüldü. 23 yaşındaki Sürücü'nün cinayeti esrarını korurken olay 9 Şubat tarihli Berliner Zeitung (B.Z.)'da "Başörtüsünü çıkarttığı için öldürüldü" şeklinde verildi. Berlin Polis Teşkilatı Alman basınındaki iddiaların kendilerine ait olmadığını açıklayarak basını duyarlı olmaya çağırdı
http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=141714
16 Şubat 2005
Avrupa Konseyinden Fransa’ya azınlık ve türban eleştirisi
Avrupa Konseyi Fransa’dan “Ulusal Azınlıkların Koruması Sözleşmesini” imzalamasını isteyen bir rapor hazırladı.Raporda, Fransa’ya devlet okullarındaki türban yasağı nedeniyle dolaylı ayrımcılık uyarısı yapılıyor. Fransa, “azınlık kavramı Fransız hukukuna yabancıdır” diyerek sözleşmeyi imzalamayacağı sinyali verdi
http://arsiv.ntvmsnbc.com/news/309657.asp
17 Şubat 2005
Hukuku savunmanın cezası 133 bin YTL
Başörtülü bir sanığın duruşmadan çıkarılmasını haberleştiren ve olayın hukuka aykırı olduğunu duyuran Yeni Şafak, 133 bin YTL (133 milyar lira) tazminata mahkum edildi. Mahkeme, kararı tek celsede alarak tarihe geçti.
http://www.tumgazeteler.com/?a=687832
8 Mart 2005
'Resimleri yolla ama sen gelme'
Saadet Metin, başörtüsünden dolayı bazı sergilere kabul edilmediğini söyledi. "Başörtülülerin sanatını icra ederken bile engellenmesi çok komik bir şey. Sanatın amacı insanları ortak bir noktada birleştirmek ama böyle yaparak kırıcı hale getiriyorlar." diyen Metin, ölene kadar başörtülü olarak resim yapacağını ifade etti. Metin, bir sergi öncesi kendisine "resimlerini yolla sen gelme" şeklinde denildiğini anlatarak, bu sözler üzerine uzun zaman ağladığını söyledi.
http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=150496
16 Mart 2005
Başörtülü Gazeteciler Kadir Has Üniversitesi’ne Alınmadı
Kadir Has Üniversitesi`nde düzenlenen bir panele iki bayan muhabir başörtülü oldukları gerekçesi ile alınmadı. Muhabirlere, `Usulüne göre giyinip gelin!` denildi.
http://www.tumgazeteler.com/?a=699746
2 Nisan 2005
Başörtüsü eylemcilerine gözaltı
Dün sabah saatlerinde Ulus'taki Ankara Kalesi'ne gelen ve "kamusal alanda uygulanan başörtüsü yasağı"nı protesto eden bir grup, kalenin burçlarına "başörtüsüne özgürlük" yazılı bir pankart ve Türk bayrağı astı. İzinsiz olarak gerçekleştirildiği belirtilen eylem sırasında, 2 kişi gözaltına alındı.
http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=159134
6 Nisan 2005
Eşinin ödül törenine alınmayan Ayşe teyze bahçeden de kovuldu
İstanbul Barosu 127. kuruluş yıldönümü ve Avukatlar Günü nedeniyle meslekte 25, 30 ve 35 yılını tamamlayan avukatlara plaket verdi. 68 yaşındaki Avukat Dursun Elçi, meslekte 25 yılını doldurduğu için plaket almaya hak kazandı. Elçi, törene eşiyle birlikte katılmak istedi. Ancak İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Cemil Birsel Konferans Salonu`nda yapılan törende bir sürprizle karşılaştı. Ayşe Gürcan Elçi, başörtülü olduğu için içeriye alınmadı. Avukat Elçi, ısrar etmedi; eşine, `Bari arabada bekle.` dedi. Fakat Fen Fakültesi Dekan Vekili ve İstanbul Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Şafak Ural, bunun da mümkün olmadığını söyledi. Üniversite otoparkındaki araçtan çıkarılan Bayan Elçi, otobüse binerek evinin yolunu tuttu.
http://www.tumgazeteler.com/?a=783942
19 Mayıs 2005
Önce başını aç sonra ekrana çık
Henüz 13 yaşındayken evlenen ve yıllarca kocasından yıllarca yediği dayaktan sonra bir de üzerine kuma getirilen Birgül Işık`ın başını açmayı kabul ettikten sonra `Kadının Sesi`ne kabul edildiği ortaya çıktı.
http://www.tumgazeteler.com/?a=808531
25 Mayıs 2005
Yağmura yakalanan başörtülü veliler üniversite binasına alınmadı
Atatürk Üniversitesi Narman Meslek Yüksekokulu`nun mezuniyet töreninde yine başörtüsü sorunu yaşandı. Mezuniyet töreninde aniden yağmur bastırınca, protokol ve davetli veliler okul binasına koştu. Ancak kapıdaki görevli, başörtülü velileri içeriye almadı. Birçoğu çevre illerden gelen veliler yağmurda ıslandı. Görevli Refik Kurak`ın başörtülülere yönelik hakarete varan davranışları ilçede tepki çekti. Yüksekokul müdürü ise yönetmelikler çerçevesinde davrandıklarını savundu.
http://www.memurlar.net/haber/22024/
09 Haziran 2005
Başörtülü konuşmacılar üniversiteye giremedi
Mimar Sinan Üniversitesi'nde düzenlenen 'kent yönetimine katılımda yeni yaklaşımlar' konulu panele, Zeytinburnu Belediyesi şehir planlamacıları Zülfiye Keleş ve Emine Küçük ile bilgisayar mühendisi Adviye Ünal, başörtülü oldukları gerekçesiyle alınmadı. Zeytinburnu Belediye Başkanı Murat Aydın, olayı kınayarak programı terk etti.
http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=181548
19 Haziran 2005
Türban vizesine Danıştay’dan ret
İdari mahkemenin, öğrencilerin türbanla okula girmesine izin veren Fatih Üniversitesi Tıp Fakültesi’nin eski dekanı Prof. Dr. Uğur Dilmen’in disiplin cezasını iptal eden kararı, Danıştay’dan döndü. Personel ve öğrencilerin türbanla okula girmesine izin veren, Fethullah Gülen cemaatine yakınlığıyla bilinen Fatih Üniversitesi Tıp Fakültesi’nin eski dekanı Prof. Dr. Uğur Dilmen’e, verilen disiplin cezasını iptal eden idare mahkemesinin kararı Danıştay’dan döndü. Prof. Dr. Uğur Dilmen, üniversiteye bağlı Ankara Meslek Yüksekokulu, Sağlık Bilimleri Yüksek Okulu, Çankaya Tıp Merkezi, Fatih Üniversitesi Dekanlık ve Hastane binasında, kız öğrencilerin derslere türbanla girmesi ve çalışan personelin türban takmasına izin verdi.
http://webarsiv.hurriyet.com.tr/2005/06/19/660154.asp
14 Haziran 2005
Başörtülü Şehit Annesini Üniversiteye Sokmadılar”
Atatürk Üniversitesi(AÜ) 2004-2005 yılı mezuniyet töreninde, öğrencilerin başörtülü yakınları salona alınmayınca törene gölge düştü. Öğrencilerinin mezuniyet coşkusunu birlikte yaşamak için Erzurum`a gelen veliler mezuniyet töreninin yapıldığı salonun girişinde görevliler tarafından engellendi. Çocuklarının en mutlu gününde içeri alınmayan başörtülü veliler gözyaşlarına hakim olamadı. Çocuklarının başarısını ve mezuniyet coşkusunu göremeyen veliler, yapılan davranışın insan haklarıyla bağdaşmadığını belirterek, `Demokratik bir ülkede böyle uygulamalar üzücü` diye tepkilerini dile getirdiler. Gözyaşlarını tutamadı Bir şehit annesi olan Sabire Karşı, başörtülü olduğu gerekçesiyle fakültesini derece ile bitiren kızının mezuniyet coşkusunu yaşayamadı.
http://www.tumgazeteler.com/?a=839639
24 Haziran 2005
Bremen eyalet meclisi öğretmenlere başörtüsü yasağı getirdi
Bremen eyaletinde iktidarda bulunan Sosyal Demokrat Parti (SPD) ile koalisyon ortağı Hıristiyan Demokrat Birlik Partisi (CDU), karar tasarısından yana oy kullanırken, Birlik 90/Yeşiller Partisi milletvekilleri okullarda böyle bir yasak getirilmesine karşı çıktılar.
http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=186209
6 Temmuz 2005
Yıllıktaki başörtüsüne tahammül edemediler
Muğla Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu'nda öğrencilerin hazırladığı yıllık, başörtülü bir öğrenci fotoğrafının yer alması gerekçe gösterilerek toplatıldı. Üniversite yönetimi, okul dışı sosyal bir aktivite olan yıllığın hazırlanmasına katkı sağlayan ve fotoğrafı bulunan 60 öğrenci hakkında da disiplin soruşturması açtı.
http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=189594
19 Temmuz 2005
Doktorun başörtüsü işgüzarlığını başhekim önledi
Yozgat'ta, devlet hastanesindeki bir doktorun icraatları konuşuluyor. Göz doktoru Kubilhan Elmas, başörtülü fotoğraf bulunan sağlık raporlarını üç gün boyunca imzalamadı ve bazı raporlara 'Başı açık fotoğraf olacak' diye not düştü. Dr. Elmas'a göre sadece sağlık raporu değil, ehliyet gibi belgelerde de başörtülü fotoğraf bulunamaz.
http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=191991
28 Ağustos 2005
AKP Genelgesinin ilk kurbanları
Ehliyet sınavına başörtüsü gerekçesiyle alınmayan üç bayandan ikisi başını açmak zorunda kaldı. Sınava başörtülü olarak alınan Sultan Özkan hakkında ise tutanak tutularak sınavı kazanamayacağı belirtildi. Başörtülü olana ehliyet yok Başörtüsüne çözüm getireceğini söyleyerek halktan oy toplayan AKP hükümetinin zulümleri Ecevit dönemini bile aratır hale geldi. Başörtüsü yasağının alanını her geçen gün genişleten AKP iktidarının çıkardığı `yasak genelgesi` dün ilk kez ehliyet sınavında uygulandı. Dün Yıldırım Beyazıt Kız Meslek Lisesi`nde Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yapılan ehliyet sınavına başörtülü oldukları gerekçesiyle alınmayan 3 bayan zor anlar yaşadı. Yaşanan yoğun tartışmanın ardından 2 bayan başını açmak zorunda bırakıldı.
http://www.tumgazeteler.com/?a=982157
2 Eylül 2005
Kuzey Ren Vestfalya'da 2006'da öğretmenlerin başörtüsü takması yasaklanacak
Kuzey Ren Vestfalya Eyaleti Eğitim Bakanı Barbara Sommer, 2006 yılından itibaren okullarda görev yapan öğretmenlerin başörtüsü takmalarının yasaklanacağını bildirdi.
http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=206612
3 Ekim 2005
Başörtüsüne Özgürlük Eylemine Polisten Gözaltı
İstanbul Boğaziçi köprüsünde her yıl geleneksel olarak düzenlenen Avrasya Maraton Koşusu’na katılıp toplu olarak “başörtüsüne özgürlük” talebini taşıdıkları dövizlerle dillendiren Mazlum-Der aktivistleri, emniyet güçleri tarafından engellenerek gözaltına alındı. Gözaltına alındıktan sonra iki polis otobüsüyle İstanbul Emniyet müdürlüğüne getirilen ve çoğunluğunun bayan olduğu 24 kişi, burada teker teker ifadelerinin alınması üzerine akşama doğru serbest bırakıldı.
http://www.kudusyolu.com/index.php?adres=hicab&dil=tr&id=3
20 Ekim 2005
İstanbul Üniversitesi Lisans Öğrenci ve Sınav Yönetmeliği değiştirildi. 32. maddesi “Öğrenciler eğitimleri süresince giyim ve görünüş konusunda ilgili mevzuata uymak zorundadırlar” [2] ifadelerini taşımaktadır. Eski hüküm, "İstanbul Üniversitesi kız ve erkek öğrencileri üniversite kampüsü içinde, dershane, laboratuar, klinik, poliklinik, kütüphane, sosyal tesisler, spor sahaları ve uygulama alanları ve koridorlarda başları açık, çağdaş giysiler içinde ve görünümde bulunmak zorundadırlar." (Resmi Gazete Sayı 27.095.1999, 23707)şeklindeydi. Ayrıca 1999 tarihli yönetmelik değişikliğinde “Ön lisans ve Lisans Eğitim Öğretimine Kayıt “esnasında gerekli belgelerde değişiklik yapılmış ve Madde 6g) 15 adet fotoğraf ( 4,5* 6 cm ebadında kılık kıyafet genelgelerine uygun, bayanlar için başı açık, erkekler için başı açık, sakalsız ceketli, kravatlı kolayca tanınmalarını sağlayacak biçimde son altı ay içinde çektirilmiş) hükmü konmuştur 2005 yılı değişikliğinde bu hüküm 15 adet fotoğraf (öğrencilerin kolaylıkla tanınmalarını sağlayacak biçimde kılık kıyafetle ilgili mevzuata uygun ve son altı ay içinde çektirilmiş 4.5*6 cm ebadında renkli fotoğraf” şekline dönüştürülmüştür.
21 Ekim 2005
Tacikistan'da okullarda başörtüsü yasaklandı
Eğitim Bakanı Abdudcabor Rahmonov, ''laik okullarda, kadınların başörtüsü takmasının ya da diğer dini sembollerin kabul edilemez olduğunu, bunların yeni eğitim yasası ve anayasayı ihlal ettiğini'' söyledi.
http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=222342
26 Ekim 2005
AKP'den Anavatan'a geçince Köşk'ten eşli davetiye aldı
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, 29 Ekim resepsiyonunda başörtülü vekil eşlerine uyguladığı 'kamusal alan yasağı'nı bu yıl da sürdürdü. TBMM Başkanı Bülent Arınç, Başbakan Tayyip Erdoğan ve eşleri başörtülü kabine üyelerini Köşk'e eşsiz davet eden Sezer, ilginç bir uygulamaya imza attı. Sezer, AK Parti'de iken "eşsiz" davet ettiği Süleyman Sarıbaş (Malatya) ile birlikte Anavatan Partisi'ne geçen bazı vekillere ise bu kez "eşli" davetiye gönderdi. CHP'den AK Parti'ye katılan Atilla Başoğlu (Adana)'nun yanı sıra eşleri başörtülü olmayan Devlet Bakanı Mehmet Aydın, Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, Çalışma Bakanı Murat Başesgioğlu ile Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen'i eşleriyle birlikte Köşk'e çağırdı. DYP kökenli siyasetçilerden Dışişleri Komisyonu Başkanı Mehmet Dülger, Adalet Komisyonu Başkanı Köksal Toptan, Milli Savunma Komisyonu Başkanı Cengiz Kaptanoğlu gibi isimlere de eşli davetiye gitti.
http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=223631
17 Eylül 2005
Annesi çarşaflı diye hasta çocuğu tedavi etmeyen doktora soruşturma
5 yaşındaki bir çocuğu annesi örtülü olduğu için tedavi etmediği iddia edilen Zeynep Kamil Hastanesi Çocuk Kliniği Şefi Doç. Dr. Aysu Say hakkında İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü tarafından soruşturma başlatıldı. Tedavisi yapılmayan Muhammed Nur Engiz`in babası Talhat Engiz de dün Üsküdar Cumhuriyet Savcılığı`na avukatı ile birlikte gelerek doktor hakkında `ayrımcılık, hakaret ve görevi kötüye kullanma` gerekçeleri ile suç duyurusunda bulundu. Geçtiğimiz hafta sonu yaşanan ve basına yansıyan olayda Dr. Aysu Say`ın, menenjit şüphesi ile hastaneye yatırılan 5 yaşındaki Muhammed Nur Engiz`i annesi örtülü olduğu için tedavi etmediği ve anne Songül Engiz`e sözlü hakarette bulunduğu iddia edilmişti.
http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=211115
26 Eylül 2005
Başörtüsü ayıbı yine sahne aldı
Harran Üniversitesi`nde yeni öğretim yılı yine başörtüsü ayıbı ile başladı. Kampüste yasak kapsamı genişletilirken, bir veli başörtüsü nedeniyle üniversiteden çıkartıldı. Muhammet Taşçılar`ın haberi Şanlıurfa Harran Üniversitesi`nin 2005–2006 Akademik Yılı düzenlenen törenle açıldı. Osmanbey Kampüsü merkez kafeteryada düzenlenen törene türbanlarıyla katılmak isteyen öğrencilerden bazıları uyarı üzerine başlarını açarken, bazıları törene katılmadan binadan ayrıldılar.
http://www.tumgazeteler.com/?a=1043788
5 Aralık 2005
Eski öğrencilerin başörtülü fotoğrafı yıllıktan çıkarıldı
İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi, başörtüsü yasağını okuldan mezun olan öğrencilere de uyguladı.55`inci kuruluş yıldönümünü kutlayan fakülte, bugüne kadarki bütün öğrencilerini kapsayan bir albüm hazırladı. Ancak başörtüsü takan eski mezunların fotoğrafları albüme konulmadı. 1996 yılındaki fakülte yıllığında başörtülü fotoğrafıyla yer alan Şeyma Akkız Akyürek, yeni albüme görüntüsüz girebildi. Üniversitede okurken, hocaları ve arkadaşlarıyla hiçbir sorun yaşamadığını vurgulayan Akyürek, bazı kesimlerin geçmişte başörtüsüyle okula gidildiğinin belgelenmesinden endişe duyduğunu kaydetti. İletişim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Suat Gezgin de yıllıkta başörtülü fotoğraflara yasak uygulandığını doğruladı. Gezgin, daha önceki yıllıklarda başörtülü fotoğrafların yer aldığının hatırlatılması üzerine şöyle konuştu: `Eski yıllıklar öğrenciler tarafından hazırlanmıştı. Bu sene öğrenciler de hazırlasaydı başörtülü fotoğraf olmazdı.`
http://www.tumgazeteler.com/?a=1196217
26 Aralık 2005
Bir Taraftan Aşkın Fişlerken Bir Taraftan da Gürüz Fişlemiş!
Yükseköğretim Kurulu binasında saklanan, Yüzüncü Yıl Üniversitesi öğretim üyelerinin özel hayatları hakkında tutulmuş fişler ortaya çıktı. Yeni Şafak’ın ele geçirdiği fişlerde Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Rektörü Yücel Aşkın ve eski YÖK Başkanı Kemal Gürüz’ün imzaları var. Kemal Gürüz’ün fişlerinde öğretim üyelerinin kimlerin akrabaları olduğu ve hangi siyasi görüşlere yakın oldukları belirtilirken, Aşkın imzalı fişlerde bazı öğretim üyelerinin eşlerinin başörtü renklerine kadar ayrıntılara inildi.
http://www.8sutun.com/archive.php?md=rd&id=5260
8 Aralık 2005
Rektörden Ahlaksızlık
Kanunsuz uygulamalarıyla gündemden düşmeyen İnönü Üniversitesi’nin, başörtülü fotoğrafa da “kamusal alan” uygulamaya kalktığı ortaya çıktı. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Anabilim Dalı’nda öğretim üyesi olarak görev yapan Yard. Doç. Dr. Atilla Özcan, kendisine ve eşine ait pasaportun süresinin uzatılması, çocuklarına da yeni pasaport çıkartılması için gerekli işlemleri başlatmak üzere İnönü Üniversitesi’ne başvurdu. Öğretim Üyesi Özcan’ın pasaportunun süresinin uzatılması için gerekli onayı veren Rektörlük, çocukları içinde pasaport çıkartılmasına dair belgeleri onayladı. Ancak, öğretim üyesinin eşine ait pasaportun süresinin uzatılmasına ilişkin onay evrakı işleme konulmadı. Öğretim üyesinin eşine ait hususi damgalı pasaporta, başörtülü fotoğraf yapıştırılmasını gerekçe gösteren İnönü Üniversitesi Rektörlüğü, kanuna aykırı uygulamaya gerekçe olarak, “kamusal alan” bahanesinin arkasına sığındı. Rektörlük “Kamusal alana türbanla girmek yasak olduğundan, türbanlı fotoğraf bulunan evrak için de işlem yapılmayacağına, başı açık fotoğrafla başvurulması gerektiğine” karar verdi.
Vakit Gazetesi
[1] Ayrımcılığa Karşı Kadın Hakları Derneği(AKDER) www.ak-der.org
[2] R.G. 20.10.2005 tarih, 25972 sayı